De komende 50 jaar gaat er meer veranderen dan in de afgelopen 500 jaar.

 

Doordat steeds meer breinen door een wereldwijd web met elkaar verbonden zijn, krijgen we een surplus aan denkkracht. Naast de razendsnel voortschrijdende technologische ontwikkelingen zorgt dit voor een tempo van veranderingen dat ons brein maar moeilijk bij kan benen. Die harde schijf van ons daarboven krijgt steeds meer moeite met formatteren.

Hoe kunnen we daar als mens, als bedrijf en als maatschappij op anticiperen? Hoe zorgen we ervoor dat we toekomstbestendig zijn? Door vooruit te gaan naar vroeger.

We weten al heel lang dat we ons met elkaar moeten verbinden. Wij mensen hebben namelijk al de hele evolutie geleefd en gewerkt in groepen, tribes, van ongeveer 100 personen. Een tribe vormen is niet alleen goed voor de samenwerking; gedurende tienduizenden jaren is het al gewoon een kwestie van overleven. It is co-existence or no existence!

 

The Vibe of the Tribe

De vibe van zo’n tribe in een bedrijf maakt je toekomstbestendig. Een tribe geeft verbondenheid, veiligheid en een identiteit. In een tribe gaat het om loyaliteit, vertrouwen en de kwaliteit van samenwerken en niet alleen om targets, scoren en zelfbehoud. Bedrijven zijn momenteel zo groot geworden dat veel mensen zich niet verantwoordelijk voelen voor wat ze aan het doen zijn. Zelfs in die heel grote bedrijven (of misschien wel juist in heel grote bedrijven), met heel veel mensen om ons heen, zijn mensen zich eenzaam gaan voelen. Omdat ze het gevoel hebben dat er niet om hen gegeven wordt. Daarom is het vormen van tribes zo belangrijk, als mensen voelen dat er mensen zijn die om ze geven, die er voor ze zijn…gaan ze weer leven.

In mijn boek The Vibe of the Tribe geven we het nut en eigenlijk ook de noodzaak aan van onderlinge broederschap. Ik gebruik het woord ‘broederschap’, maar bedoel natuurlijk even zo goed ook de vrouwelijke variant ‘sisterhood’. Want in een tribe / broederschap is iedereen gelijkwaardig.

Die vibe is een manier van samenwerken en leven gebaseerd op de principes die wij hanteerden toen wij in stammen zijn gaan leven. Toen we zijn gaan beseffen dat we alleen kunnen overleven als we het samen doen. Daarom zijn we in stammen gaan leven. Samenredzaamheid is dus al eeuwenlang onze overlevingsstrategie.

 

The natural software of the mind

The vibe of the Tribe is ‘the natural software for the mind!’ En die oorspronkelijke software is weer hard nodig in deze tijden waarin er bij veel mensen een soort sjoemelsoftware in dat brein is gekropen. Dit heeft geleidt tot ‘Spirituele Alzheimer’. Dat wil zeggen dat wij zijn vergeten waar het werkelijk om draait… en dat zijn de waarden van de oude tribes; liefde, respect, loyaliteit, broederschap en vertrouwen.

 

Leiderschap in een broederschap
Leider in de antropologische zin van het woord, werd je gemaakt door de stam, the tribe. Leider werd je als je bereid was om altijd eerst te gaan, te leiden, als er gevaar dreigde. En toen dreigde er veel gevaar. De leiders waren bereid zichzelf te geven, op te offeren voor de stam, de club. Zij stelden de veiligheid van de club boven hun eigen veiligheid. Je kreeg toen al allerlei privileges als leider; je mocht als eerste eten, je had eerste keuze in partner, de beste wapens. De groep was/is niet gek. Je kreeg die privileges niet voor niets. Daar hoorde je als wederdienst jezelf voor op te offeren als dat nodig was om de groep te laten overleven.

Nu krijgen leiders ook allerlei privileges en wordt van een leider eigenlijk nog steeds hetzelfde verwacht. Dat je, als het slecht gaat, voorop gaat. Daarom zijn mensen nu zo boos op bv. de bankjongens. Zij kregen allerlei privileges – hoge salarissen, grote kantoren, dikke auto’s – maar nu het slecht gaat, nemen ze niet de leiding. Gaan ze niet voorop en zijn ze niet bereid om zelf een offer te brengen.

Leider in een tribe/broederschap blijf je zolang je broeders toestaan dat je het bent. Leiderschap in een tribe vergt heel ander skills dan leiding geven in een hiërarchische organisatie. In een tribe komt het veel meer neer op softskills. Op vertrouwen, op waardegedreven leiderschap. Waarden als liefde, respect, loyaliteit, onvoorwaardelijkheid en broederschap dient een Tribal Leader uit te dragen en zelfs te leven. Deze leiders zijn niet verantwoordelijk voor de cijfers, maar voor de mensen die verantwoordelijk zijn voor de cijfers. Komen in jullie bedrijf mensen ook gewoon op hun vrije dag even langs, omdat ze hun collega’s / vrienden missen?! Ja? Dan is er broederschap. Nee? Neem eens contact op met 0Entropy.

 

Wat kunnen bedrijven leren van de organisatieprincipes van het leger en motorclubs?
Tijdens mijn trainingen voor het Ministerie van Defensie ontdekte ik dat er veel overeenkomsten zijn tussen het leger en mijn tribe, de motorclub. De voornaamste overeenkomst is dat deze twee organisaties gebouwd zijn op broederschap.

De mensen in een broederschap (dus zowel militairen als bikers) voelen zich op een bijzondere manier met elkaar verbonden. Dit in tegenstelling tot wat ik vaak tegenkom in het bedrijfsleven. De onderlinge verbondenheid (1 voor allen, allen voor 1) heeft in veel bedrijven plaats gemaakt voor weinig samenhang (ieder voor zich). Ik omschrijf dat bij Defensie altijd als volgt: het verschil tussen jullie (militaire) wereld en de zakenwereld is dat jullie een onderscheiding of een medaille krijgen als je bereid bent jezelf op te offeren voor een ander, terwijl bij veel bedrijven mensen een bonus of een incentive krijgen als ze bereid zijn andere mensen op te offeren voor het bedrijf of zichzelf!?

Als gevolg van mijn werk binnen Defensie is majoor Marco Kroon ondertussen een vriend geworden. Hij is in staat om een groep mannen die elkaar niet kennen, binnen 3 à 4 maanden, om te turnen tot een tribe/broederschap waarin zij bereidt hun leven voor elkaar te geven. Ik vroeg onder een biertje aan Marco: “Zijn dit dan van nature stoerdere, betere mensen. Of zijn ze geselecteerd op altruïsme?” “Nee, hoor”, was zijn antwoord. “Dat kun je iedereen leren. Het zit in ons menszijn”

 

Waarom werkt het?
In tribes durft de leiding te vertrouwen op de kwaliteiten van zijn mensen. Hier zijn er leiders die in je geloven. Hier krijg je ruimte om te worden wie je kunt zijn. Hier sta je ergens voor. In een broederschap voel je je onderdeel van iets groters. Hier wil je bij horen. Hier voel je dat de leiders en je brothers / sisters er voor je zijn. Daarom zijn mensen bereid om met gevaar voor eigen lijf en leden offers te brengen om het gezamenlijke doel te bereiken. Daarin zit de kracht van broederschap.

 

Het Harley Davidson logo is de meest getatoeëerde afbeelding ever. Wat kunnen merken leren van broederschappen als militairen en motorclubs als het gaat om marketing? 

1. Ontwikkel je merkidentiteit bottom up en niet top down.
2. Betrek alle werknemers bij de ontwikkeling van je merk.
3. Realiseer je dat een merk vertelt wie je bent. Niet wie of wat je wilt zijn.
4. Een merk kan je niet bedenken. Het moet verwoorden wie je altijd al was.
5. Beschouw het ontwikkelen van een merk als een bewustwordingsproces.
6. Trek het ontwikkelde merk consequent door in alle facetten van je bedrijf.
7. Herhaal en visualiseer.
8. En misschien wel de moeilijkste: durf te vertrouwen op je mensen.

The Vibe of the Tribe kan zorgen voor een blijvende gedragsverandering. The Vibe of the Tribe gaat verder dan gewoon samenwerken met leuke collega’s. In een bedrijfscontext hoef je niet je leven te geven voor je collega, maar er gewoon zijn voor elkaar, oprechte interesse tonen, of misschien gewoon eens écht tijd maken. Dat vermindert ongetwijfeld de entropie waardoor er meer energie overblijft voor belangrijke zaken.

 

Love & Respect, Robert van den Bout

 

 Gastblogger Robert van den Bout. De Nieuwe Dominee.